Hemelpost, geheugen

Ik dwaal wat rond in mijn verleden
Maar hoe zat het ook alweer?
Ik klamp mij vast aan het heden
Maar het vergeten wordt steeds meer
Al die woorden, al die namen
Ik kan er moeilijk bij
Waar is dat scherpe geheugen?
Het hoorde zo bij mij
Waar is die snelle denker
Dit hoofd herken ik niet
Een op drift geraakte denker
Die door de mist steeds minder ziet
Ik zal alles accepteren
En ik wil buigen als het riet
Maar vergeten … vergeten wil ik niet
~ Angela Groothuizen

Wat een geluk dat ik door onze dochter gewezen ben op de prachtige Validation aanpak, toen dementie op ons pad kwam. Het was heftig, die laatste maanden van zijn leven. Samen met het fantastische Thuishulpteam, huisarts, kinderen, kleinkinderen, broers, zussen, goede vrienden en buren konden we van die maanden mooie maanden maken. Dit zal ik nooit vergeten! En voel ik me een dankbare weduwe.

De Validation therapie onderscheidt binnen het proces van dementering een viertal stadia. Het eerste stadium is het stadium van ‘Lichte verwardheid’ (Disorientation). Hiermee wordt niet bedoeld de desoriëntatie in tijd, plaats én persoon. Het proces van dementie begint met gaten in het heden en verleden (inprentings- en geheugenstoornissen) waarbij tijd nog zijn structurerend karakter bezit. Ook zijn er problemen met het ordenen van de waarnemingen en met het vermogen tot oordelen. Voor de mensen die in dit eerste stadium van geestelijke achteruitgang zitten, heeft oriënteren op de werkelijkheid wel degelijk zin. Pas in een latere fase, het tweede stadium ‘Verwardheid in tijd’ (Time Confusion), verliest de tijd zijn structurerende functie en komt de oudere in een tijdloze algemeenheid terecht. Verleden en heden lopen door elkaar. De oudere praat meer over zijn herinneringen en leeft meer in een eigen werkelijkheid. Als de persoon met dementie in het derde stadium van ‘Voortdurende beweging’ komt, zijn de verbale vermogens langzaam aan het verdwijnen. De persoon is steeds minder ontvankelijk voor prikkels uit de omgeving. Deze mensen houden van bewegingen en ritmische herhalingen. In het vierde stadium van “Vegeteren”, dringt de omgeving nauwelijks meer door. De ogen zijn gesloten. Er is wel een reactie op aanraking en deze ouderen zijn zeer gevoelig voor warmte en koestering.

De oude Indiase wijzen beoefenden stilte als een spirituele discipline omdat ze zich de talloze voordelen van stilte bewust waren. Swami Vivekananda leerde een waardevolle les toen hij ontdekte dat hij na tien dagen eindeloos praten alle verzen die hij uit zijn hoofd had geleerd, was vergeten. Door volledige stilte gedurende veertien dagen kreeg hij zijn geheugen terug. Mensen moeten zich realiseren dat Gods genade wordt verzekerd door het helend gebruik van de zintuigen.

Afscheid betekent de geboorte van de herinnering. Laat herinnering spreken over wijsheid, vergeven, liefde en compassie. Nelson Mandela zei: Laten we het vreselijke verleden dat achter ons ligt, nooit vergeten. Maar niet als een manier om ons op een negatieve wijze aan het verleden geketend te houden; eerder als een gelukkige herinnering aan hoever we zijn gekomen en hoeveel we hebben bereikt.

Link naar filmpje dat ontroert en onthult: https://youtu.be/ubu0d4IV_tc?si=Uv-mpAqMuZE-FvjR