Internationale tarwehandel in tijden van oorlog: zeven vragen en antwoorden

De oorlog in Oekraïne heeft grote impact op de beschikbaarheid en prijs van tarwe in de wereld. Dit stellen we in de Financiële Telegraaf. Nu er een principe akkoord in de maak is tussen Oekraïne en Rusland over het doorlaten van het graan over de Zwarte Zee, blijven er nog grote vraagstukken liggen over veiligheid van de graanschepen. Want wie gaat bijvoorbeeld die 300 graanschepen sturen en zijn deze schepen nog wel te verzekeren?

Intussen ligt het tarwe in de silo’s nog te wachten terwijl de volgende oogst zich al aandient. Voedselcrisis is het mantra, maar klopt deze term wel? Het is eerder een voedselprijzencrisis en sommige partijen hebben daaraan goed verdiend. Hoe zit deze markt nu in elkaar? We onderzoeken dit door het stellen van zeven vragen

1. Is er genoeg tarwe in de wereld om alle monden te voeden?

In principe is er nog steeds genoeg tarwe voor de hele wereld. De hoogte van de tarweprijzen en de blokkade van juist het relatief goedkope tarwe uit Oekraïne veroorzaken de problemen. Oekraïne is bij lange na niet de grootste tarweproducent ter wereld. Dat zijn China en India, maar die produceren vooral voor de eigen bevolking. Op de lijst van de grootste graanexporteurs neemt Oekraïne wél een belangrijke plek in (al staan Rusland, de VS, de Europese Unie en Australië bovenaan) en veel van dat tarwe en maïs kunnen nu het land niet uit. Ook de export uit Rusland ligt grotendeels stil. Juist het Oekraïense en Russische tarwe domineerden de export naar het Midden-Oosten en Noord-Afrika, via relatief korte transportroutes. De importerende landen zijn nu aangewezen op andere, veel duurdere voorraden.

Het huidige probleem voor de Oekraïense exporteurs is dat ze hun tarwe niet kwijt kunnen door de blokkades en de mijnen voor de havens die nog in Oekraïense handen zijn. Tegelijkertijd komt de volgende oogst eraan. De Oekraïense boeren en exporteurs zijn dus genoodzaakt om hun prijs te verlagen voor het tarwe dat in de voorraadschuur ligt, maar dat helpt niet met het exporteren ervan. Met deze status quo blijven de prijzen van tarwe op de internationale markten hoog.

Vanwege de veel hogere tarweprijs op de wereldmarkt hebben importeurs ook meer handelskapitaal nodig om tarwe op te kopen en naar hun binnenlandse markten te verschepen. Het komt geregeld voor dat importeurs in bepaalde (Afrikaanse) landen niet over voldoende handelskapitaal bezitten om de transacties van tarwe te financieren. Dat leidt tot absolute tekorten op die nationale markten en dat drijft de binnenlandse prijs van tarwe verder op.

Inmiddels komen in verschillende landen, waaronder in Rusland en de VS, de winteroogsten van tarwe binnen. Die zijn boven verwachting goed en zullen de wereldmarktprijs voor tarwe weer drastisch naar beneden brengen.

Kortom: in principe is er genoeg tarwe in de wereld om alle monden te voeden. De veel hogere prijs belemmert consumenten met lage koopkracht echter om bij dat tarwe te komen. Lokaal kunnen er absolute tekorten ontstaan vanwege een gebrek aan handelskapitaal onder importerende firma’s. Nieuwe oogsten uit andere landen dan Oekraïne kunnen het tekort opvangen en de wereldmarktprijs voor tarwe naar beneden brengen en stabiliseren.

Lees het volledige artikel van WUR hier: https://www.wur.nl/nl/nieuws-w...

Foto pixabay