Keizer Karel College 65 jaar

Het Keizer Karel College (KKC) bestaat 65 jaar en ondanks dat 65 geen mooi rond getal is, was dit aanleiding voor de school om op 1 juli jl. een reünie te houden voor (oud-)leerlingen, (oud-)leraren en andere (oud-)medewerkers. De afgelopen tijd is het uit 1969 stammende schoolgebouw aan Elegast grondig gemoderniseerd en uitgebreid, zodat het weer klaar is voor de toekomst.

In de jaren vijftig van de twintigste eeuw was behoefte aan een katholieke middelbare school in Amstelveen en omgeving. De gemeente, die toen nog Nieuwer-Amstel heette, groeide snel en voor katholiek onderwijs moesten kinderen naar Amsterdam. Pastoor Roelvink van de Augustinusparochie, kandidaat-notaris P. Blauwhoff en accountant A. Schouten behoorden tot de oprichters. Het zou een gemengde school worden en dat was in die tijd niet vanzelfsprekend. Ook zou de school een streekfunctie vervullen en daarom zaten in het stichtingsbestuur ook vertegenwoordigers van bijvoorbeeld Uithoorn, Aalsmeer en Ouderkerk.

De school werd in 1957 opgericht en in september van dat jaar kwamen de eerste 53 leerlingen in de tijdelijke huisvesting in de toenmalige Sint Nicolaasschool aan de Amstelveenseweg. De opening van de school vond plaats met een mis in de Augustinuskerk. Naast rector de heer Visser waren de vier docenten van het eerste uur: mevrouw Beeren en de heren Van Greevenbroek, Van Mierlo en Pater Don Bosco Hendriks. De docenten gaven vaak maar een paar uur les op het KKC en hadden daarnaast nevenfuncties. Voor de school kwam een (houten) noodgebouw bij de Pieter Lastmanweg. Op deze plek was later het Buitenplein en het parkeerterrein voor het pand van V&D. Dit noodgebouw werd op 27 maart 1958 officieel geopend, waarbij het gebouw werd ingezegend door pastoor Roelvink. Het was een pionierstijd, met eerst alleen nog een H.B.S. en later ook een M.M.S.

Oorspronkelijk was het de bedoeling dat op deze locatie het definitieve schoolgebouw zou komen. Maar de gemeente Amstelveen had andere plannen voor deze locatie en had deze nodig voor de realisatie van het nieuwe winkelcentrum en stelde aan het KKC een ander terrein beschikbaar. De bouwplannen voor het definitieve schoolgebouw moesten daarom op de schop. In het schooljaar 1961/1962, toen de gemeente de grond aan de Pieter Lastmanweg nodig had voor het winkelcentrum, verhuisde de school naar Zonnestein. Hier kreeg het KKC opnieuw de beschikking over houten noodlokalen.

In deze beginperiode van het KKC werden tradities gevormd die de school ook later nog zouden kleuren: de musical- en toneeltraditie en sportwedstrijden (onder andere basketbal, een tennistoernooi en schaakwedstrijden).

Tot in het begin van de jaren zeventig (1972/1973) startte het schooljaar met een kerkdienst. De school was tenslotte katholiek en het was vanzelfsprekend dat katholieke kinderen uit Amstelveen (en omstreken) na de lagere school naar het KKC gingen. Daarna kalfde de katholieke identiteit van de school langzamerhand af. De godsdienstlessen uit de beginperiode ontwikkelden zich tot catechismuslessen die meer gingen over het ervaren van het geloof en het leven. Deze lessen werden ook in minder uren gegeven.

In 1966 was het gebouw aan Zonnestein te klein geworden, ondanks een uitbreiding in 1965. Er werd daarom per 1 augustus 1966 een dependance in Uithoorn geopend, die in 1971 zelfstandig werd onder de naam Alkwin Kollege. De school groeide en had in 1967 inmiddels 645 leerlingen in Amstelveen, in Uithoorn 162. De bouw van een nieuw (definitief) schoolgebouw werd voorbereid en burgemeester Rijnders sloeg in het najaar van 1967 de laatste paal voor de school aan Elegast. De straatnaam van de straat waaraan de school kwam te staan kwam naar voren na een prijsvraag en was afgestemd op de naam van de school. Het nieuwe gebouw kon in 1969 in gebruik worden genomen. In dat jaar had de school in Amstelveen 795 leerlingen, waarvan 50% van buiten Amstelveen kwam.

Het schooljaar 1968/1969 was er één met omvangrijke veranderingen. Niet alleen kon een nieuw schoolgebouw worden betrokken, maar ook werd de Mammoetwet ingevoerd. Dit betekende dat er nieuwe werkwijzen werden ingevoerd. Er kwam een brugjaar (eerste jaar) en havo, atheneum en gymnasium nieuwe stijl deden hun intrede. Met de brugklassen werd ook de term brugpieper geïntroduceerd, waarmee de leerlingen van de brugklas werden aangeduid.

In het schooljaar 1970/1971 waren er meer dan 1.000 leerlingen en circa twintig nieuwe docenten. In die jaren kwamen veel docenten in dienst die lang aan de school verbonden zouden zijn, zoals Jan Kleene, Peter Straesser, Johan Eggelte, André Wahlen, Loek Berbee, Harry van de Grint, Fieneke Kreykamp, Elma Schreuder, Joop Huisman, Wim Ris, Ron Hofhuis, Tom Matena, Pieter Veenboer en Hans Oosterling.

Het nieuwe schoolgebouw bleek al in het schooljaar 1971/1972 te klein voor de grote toestroom van leerlingen. In 1973 konden veertien nieuw gebouwde noodlokalen aan de Startbaan, aan de rand van Bovenkerk, als dependance worden betrokken. Dit loste het ruimtegebrek op, maar er moest wel worden gependeld tussen de twee gebouwen. Deze dependance bleef in gebruik totdat het KKC in de zomer van 1978 dichterbij de beschikking kreeg over een dependance aan de Ouderkerkerlaan in de voormalige Keulemansmavo/Ulo-school. Deze dependance was bekend onder de naam ‘het Valkhof’ en deze zou tot 1989 in gebruik zijn.
In 1974 werd het recordaantal leerlingen van 1.113 bereikt. In de jaren zeventig gold het KKC als een ‘vrije school’, dat wil zeggen een school met een open atmosfeer, waar veel mocht en kon en waar leerlingen leraren bij de voornaam noemden. Retraites met het accent op religieuze en maatschappelijke vorming en vormingsweken voor leerlingen waren uittochten geworden.

Ter gelegenheid van de troonswisseling in 1980 bracht schoolkrant Galsteen een oranje uitgave uit onder de titel ‘Kraak’, waarmee de krant aandacht (en sympathie) vroeg voor de toenmalige krakersbeweging en waarbij de redactie tevens een pamflet meestuurde met een oproep op de dag van de troonswisseling, 30 april, naar Amsterdam te komen om in actie te komen tegen het overheidsbeleid.
Dit kwam de redactie van de schoolkrant en het schoolbestuur op enkele zeer kritische reacties te staan van het Amstelveens Weekblad. Tekenend voor de (pers)vrijheid op de school gaf de schoolleiding aan geen censuur toe te passen op de schoolkrant en de school te zien als een oefenplaats waar je kon experimenteren met wat wel en wat niet kon.

Ter gelegenheid van het 25-jarig bestaan van de school in 1982 werd een jubileumboek uitgegeven met als titel ‘Het nulde uur’. Dat nulde uur (half acht in de ochtend) was onder leerlingen berucht. Het was het uur voordat de lessen begonnen, erg vroeg dus. Vaak werden er dan gymlessen gegeven en ook moest je in dat uur op school komen als je een aantal keren te laat was gekomen of iets anders op je kerfstok had. In 1982 bereikte het KKC een dieptepunt voor zowel het aantal nieuwe brugklassers (74) als het aantal brugklassen: drie. Dat had tot gevolg dat in het jaar 1988 het totale leerlingenbestand een minimum bereikte: 625. De school stond er in deze tijd slecht voor, niet alleen wat betreft het aantal aanmeldingen, maar ook op financieel terrein.
De schoolleiding werd vernieuwd en er moest worden bezuinigd. Daarnaast moest de school een betere reputatie krijgen, minder ‘vrijheid, blijheid’. De regels werden strenger en het werd allemaal wat minder vrijblijvend.

In de tweede helft van de jaren negentig moest de school ook worden gerenoveerd. Landelijk was er veel achterstallig onderhoud bij schoolgebouwen en via bijdragen van het Rijk en de gemeente ging het gebouw op de schop. Kozijnen en voegwerk werden vernieuwd en de voormalige kapel en latere bibliotheek veranderde in een modern muzieklokaal met geluidsstudio’s. Drie lokalen werden omgebouwd tot een mediatheek en informaticaruimte. Ook de biologie- en natuurkundelokalen werden volledig gerenoveerd.

Vanaf 1994 begon de school weer te groeien. In 1990 waren er nog 649 leerlingen; in 2006 meer dan het dubbele aantal, 1440. Er kwamen veel nieuwe leerkrachten bij, het bestaande gebouw werd uitgebreid met ongeveer veertien lokalen. Er kwam een aanbouw met kantine op de plaats waar vroeger het ‘leerlingenhok’ en de fietsenstalling waren. Ook werd een dependance aan de overkant van de snelweg aan de Schaepmanlaan 2 in gebruik genomen. Vanaf 2007 zijn op de plek van de kantine een nieuwe aanbouw met diverse lokalen en een nieuwe kantine gekomen. Door deze verbouwing konden alle 1.500 leerlingen vanaf het schooljaar 2008/2009 weer les krijgen in het hoofdgebouw.

Inmiddels zijn er circa 1.750 leerlingen en is de school onder invloed van de internationalisering van de samenleving ook diverser wat betreft samenstelling geworden. In de loop van de tijd hebben zich allerlei ontwikkelingen voorgedaan. De school beschikt nu bijvoorbeeld ook over een technasium, waar leerlingen aan de slag gaan met technische vraagstukken van onder andere bedrijven, en in de nieuwbouw zijn naast klaslokalen ook leerpleinen gekomen, waar leerlingen zelfstandig of in groepen aan de slag kunnen. Dit maakt ook vakoverstijgend werken mogelijk.

Met dank aan Loek Berbee.

Foto: het eerste noodgebouw van het KKC aan de Pieter Lastmanweg, herkomst: Beeldbank Amstelveen

Bronnen

• Amstelveensch Weekblad 1-7-1965
• Keizer Karelcollege, een halve eeuw schoolgeschiedenis, 1957 tot 2007
• Het nulde uur, vijfentwintig jaar kkc