Coronatesten: verschillen tussen PCR-testen en sneltesten

Verschillende testen kunnen laten zien of u corona heeft. De overheid gebruik PCR-testen en sneltesten. Door sneltesten worden de wachttijden korter en weten mensen sneller de uitslag. De overheid gaat daarom deze sneltesten zoveel mogelijk inzetten naast de moleculaire PCR-test.

Verschillen tussen PCR-testen en sneltesten

PCR-test: nauwkeurig, maar kost meer tijd

PCR staat voor Polymerase Chain Reaction. Bij zo'n test wordt er met een wattenstaafje keel- en neusslijm afgenomen en naar een laboratorium gestuurd. Het laboratorium onderzoekt of het coronavirus in het slijm aanwezig is. De PCR is een heel nauwkeurige test, maar het kost veel tijd tot de uitslag er is.

Sneltest: snel, maar minder gevoelig

'Sneltest' is een verzamelnaam voor testen die op een andere, snellere, manier kunnen testen op corona. Deze testen zijn iets minder gevoelig dan PCR-testen. Maar de ontwikkelingen op het gebied van deze testen gaan snel en de testen worden steeds meer gebruikt. Het gaat om:

• antigeentesten. Dit is een test die aantoont of er viruseiwitten in neus- en keelslijm zitten. De test kan al na een kwartier een uitslag geven;
• de LAMP-test. (Loop mediAted isotherMal amPlification): deze test heeft minder tussenstappen dan de PCR-test. De test kan al na een uur een uitslag geven.

Op de langere termijn komt daar misschien de ademtest bij. Deze testen kunnen via de adem aantonen dat iemand het virus niet heeft.

Voordelen van sneltesten

Sneltesten kunnen helpen het coronavirus beter te bestrijden en het maatschappelijk en economisch verkeer beter op gang te houden. De sneltesten:

• verlagen de wachttijden voor de teststraten;
• verhogen de snelheid van de testuitslag;
• vergroten het testbereik en de bereidheid van mensen om zich te laten testen.

Sneltest als aanvulling op PCR-testen

De sneltesten worden alleen ingezet als dit snel, veilig en betrouwbaar kan. En als de testuitslagen genoeg zekerheid geven. Dit kan betekenen dat er na de testuitslag van de sneltest, alsnog een PCR-test nodig is. Dat is om te voorkomen dat mensen bij een negatieve testuitslag denken dat ze virusvrij zijn, terwijl dat niet zo is.

Extra testlocaties voor sneltesten

Samen met de GGD'en en VNO-NCW richt de overheid sneltestlocaties in om op grote schaal sneltesten af te nemen. Ook komen er (X)L-teststraten voor sneltesten én PCR-testen. Voor het inrichten van testlocaties gelden strenge eisen. Zoals goed opgeleid personeel, medisch toezicht, gebruik van  persoonlijke beschermingsmiddelen en veilig gebruik van persoonsgegevens.  

Eerst betrouwbaarheid sneltesten controleren

De Landelijke Coördinatiestructuur Testcapaciteit (LCT) en het RIVM zoeken uit hoe betrouwbaar de testen zijn. En zij beoordelen of de testen door de overheid ingezet kunnen worden. Afhankelijk van de uitkomsten beslist de overheid hoe de testen gebruikt worden en voor wie.

Toezicht op andere aanbieders van coronatesten

Er zijn ook organisaties die zelf hun personeel testen op corona. Ook zijn er private aanbieders van PCR-tests of sneltesten. Voor deze organisaties heeft de overheid alle uitgangspunten voor testen op een rij gezet. De Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ) houdt toezicht op de kwaliteit van deze aanbieders. De IGJ kan ingrijpen als testen niet volgens wet- en regelgeving op de markt zijn gekomen of worden toegepast.

Zelftesten: nog niet geschikt

Een zelftest kunnen mensen zelf thuis laten afnemen en lezen. Er zijn nu nog geen geschikte zelftests voor corona. De kans is klein dat deze op korte termijn te koop zijn voor consumenten. De wettelijke procedures om dit mogelijk te maken zijn lang. Dat is vanwege strenge toelatingseisen. Als een sneltest zonder tussenkomst van een zorgprofessional wordt afgenomen, dan zijn zowel de aanbieder als de afnemer in overtreding.

Testen op antistoffen in het bloed (serologische testen)

Er zijn serologische testen (bloedtesten) die  aantonen of iemand antistoffen in het bloed heeft. Hiervoor wordt bloed afgenomen. Antistoffen zijn een teken dat iemand het virus heeft gehad. Een serologische test wordt nu nog alleen gebruikt voor onderzoek om te ontdekken of mensen in Nederland afweer opbouwen tegen het virus. Een serologische test is niet geschikt om vast te stellen of u op dat moment met het virus besmet bent.

Commerciële serologische testen niet geschikt

Er zijn steeds meer commerciële partijen die serologische testen aanbieden. Serologische testen zijn testen waarbij het bloed wordt getest op antistoffen. De aanmaak van antistoffen gebeurt relatief laat na besmetting. Daardoor zijn de testen pas 2 tot 3 weken nadat iemand klachten krijgt inzetbaar. Serologische testen laten zien dat iemand het virus heeft gedragen maar niet dat iemand besmettelijk is. Daarom zijn serologische testen niet geschikt om een actuele besmetting vast te stellen.