Het Dilemma: Schiphol krimpen of niet?

In ‘Het Dilemma’ spreken 2 betrokkenen zich uit over een kwestie in de provincie in Noord-Holland.

Op vliegveld Schiphol is de rest van de wereld binnen handbereik. Tege­lijkertijd ervaren Noord-Hollanders hinder van geluid en uitstoot. Daar­om kondigde de minister van Infra­structuur en Waterstaat in 2022 aan dat het aantal vluchten moet afne­men: van 500.000 naar uiteindelijk 452.500 vluchten. Een goede ont­wik­keling? https://magazine.noord-holland...

Ja

Mirella Visser

Bewoner Uithoorn

“Er wordt steeds meer, lager en vroeger gevlogen. De laatste 10 jaar is Schiphol uit zijn krachten gegroeid. De luchthaven ver­werkte voorheen vooral vakantie­verkeer, maar is gegroeid naar een lucht­haven die aantrekkelijk is voor overstap­pers. Hierdoor zitten we nu op 500.000 vliegtuigbewegingen en die groei is voor­al terechtgekomen in de zuidoosthoek van de luchthaven. Op de Aalsmeerbaan is het aantal vluchten met 70% gegroeid, terwijl onderzoek aantoont dat maximaal 400.000 vliegtuigbewegingen mogelijk zijn zonder dat we over onze milieuaf­spra­ken voor geluid en uitstoot heengaan.”

Mirella Visser

“In september was de Kaagbaan dicht en kwamen er boven mijn buurt, Legmeer in Uithoorn, zo’n 500 vlieg­tuigen van ’s ochtends vroeg tot ’s avonds laat over. Daar word je heel moe van. En ook moedeloos, want het lawaai gaat maar door. Ik heb dan huilende ouders aan de lijn die het niet meer trekken. Veel mensen melden zich bij mij, omdat ik oprichter ben van Platform Uithoorn Schiphol Hinder­beper­king (PUSH) en gekozen ben in de Maatschappelijke Raad Schiphol. 2 van de mede-oprichters van PUSH zijn vanwege het geluid al verhuisd. Uit onderzoek van de GGD Amsterdam blijkt ook dat kinderen hier op de basis­school een leerachterstand van 3 maan­den hebben, maar dat laten we gewoon gebeuren.

Vaak hoor je: ‘Je wist toch dat je bij Schiphol ging wonen?’ Ja dat wist ik, maar je gaat ergens wonen op basis van wat je toen wist en wat er toen is afgesproken. Het was niet de bedoe­ling dat Schiphol zo groot zou worden en dat de hinder hier zo zou toenemen. Mijn huis is van 2002 en niet geïsoleerd, want toen het werd gebouwd golden andere regels voor geluidsisolatie. En ik woon net buiten het gebied waar huizen verplicht geïsoleerd moet worden en waar het Rijk subsidie voor heeft. Dus moet ik het zelf doen en er zijn maar weinig mensen die zomaar € 50.000 kunnen betalen. Maar ik moet wel isoleren, want anders is het hier niet vol te houden.

Ik vermijd vliegen niet, want luchtvaart verbindt ons met de rest van de wereld. Maar is het nodig om op 160 bestem­mingen rechtstreeks te vliegen? Vanuit een luchthaven in het meest dichtbevolkte gebied in Neder­land? Worden we niet gegijzeld door economische belangen van lucht­vaart­maatschappijen? Schiphol moet krimpen om de regio leef­baar te houden. En krimpen naar 450.000 vluchten is niet voldoende als er op 1 start- en landingsbaan minder gevlogen wordt dan op andere banen, want dan merken wij er weinig van.

Ook kan het vliegveld zelf maatregelen nemen, bijvoorbeeld door af te spreken dat vliegtuigen sneller hoger moeten overvliegen. De vliegtuigen stijgen nu heel langzaam en blijven lang laag boven bewoond gebied hangen. Dat is een puur economische keuze van vliegtuigmaatschappijen, want dan draaien de motoren minder hard waardoor er minder onderhoud nodig is en minder kerosine wordt verbruikt. De economie wint altijd en dat is heel frustrerend.”

Nee

Barry ter Voert

Directielid KLM

“Wij willen net als omwonenden geluids­hinder en CO₂-uit­stoot aanpakken. Krimp om geluidshinder tegen te gaan klinkt op de korte termijn goed, maar heeft op de lange ter­mijn gevolgen voor de innovatie en investeringen die je als vliegmaat­schappij kunt doen om geluidshinder en CO₂-uit­stoot te verminderen. De meest effectieve manier om geluid en CO₂-uitstoot terug te dringen, is door nieuwe vliegtuigen aan te schaffen en door slimmer te vliegen. Als KLM gefor­ceerd moet krimpen, komen we in een ander verdienmodel terecht en kunnen wij minder investeren in een duurzame oplossing.”

Barry ter Voert

“Het laatste wat je moet doen, is bedrijven die duurzaamheid in de kern van hun strategie hebben kleiner maken. Dan worden minder duurzame maatschappijen alleen maar groter en dat gaat je niet helpen om het klimaat­­probleem op te lossen. Sterker, je verplaatst het probleem alleen maar, want mensen willen reizen.

KLM wil vooroplopen in duurzame luchtvaart. In die positie bevinden we ons al en die positie willen we graag behouden. Maar dat kan alleen als het bedrijf financieel gezonde resultaten haalt en dat gaat niet lukken als het aantal vliegbewegingen op Schiphol omlaag moet. Als KLM minder vliegt, zal dat ten koste gaan van ons netwerk en gaat onze marge omlaag omdat onze vaste lasten gelijk blijven. Denk aan het financieren van onze toestellen, hangars en infrastructuur op Schiphol.

Het geluid zoals het was in 2017 komt nooit meer terug, want er komen steeds stillere vliegtuigen. Maar daar heb je wel een betrouwbare en voor­spelbare overheid voor nodig, want om duurzamere vliegtuigen aan te schaffen, moet je 20 jaar vooruit kunnen denken. Je moet nieuwe toe­stellen uitkiezen, aanschaffen en betalen en daarna worden ze 2 tot 4 jaar later geleverd. Momenteel wordt de volledige vliegtuigvloot vernieuwd. Voor onze Europavloot is de nieuwe bestelling al gedaan en eind 2023 wordt het eerste Transaviavliegtuig geleverd. Dat is tot 50% stiller en verbruikt 15% minder brandstof.

De vraag is ook of het beperken van het aantal vluchten het gewenste effect heeft. Een gevolg van minder vliegen is dat er in de middag wel minder gevlogen wordt, maar dat de vluchten in de ochtend, waar mensen het meeste last van hebben, blijven staan. Je hebt dan geen grip op welke vluchten verdwijnen. In ons plan schoner, stiller, zuiniger staat ook dat we kijken of je bijvoorbeeld in de nacht en ochtend kunt vliegen met de stillere vliegtuigen. En dat je slimmer vliegt, bijvoorbeeld door sneller op te stijgen.

De oplossing is met elkaar aan tafel te zitten: met de overheid en met inwo­ners. Met respect voor elkaars belan­gen. Het gaat zo goed met Schiphol en de bedrijvigheid rondom de lucht­haven, omdat de betrokken partijen altijd met elkaar in gesprek waren. Er is altijd samen gekeken naar wat de luchtvaart betekent voor Nederland. Naar de econo­mische waarde, zoals banen en goederen die we kunnen vervoeren. Maar ook naar de overlast die binnen de rede­lijke normen moet blijven. Er moet een balans zijn tussen de belangen. Nu wordt door de over­heid eenzijdig een beslissing genomen, maar kijken we niet met elkaar hoe we de overlast kunnen beperken.

Het is goed dat we binnen Europa de ‘balanced approach’-procedure doorlopen waarbij er gekeken wordt naar de maatregelen die je kunt nemen om geluidsoverlast tegen te gaan. Kunnen we iets doen aan de bron van het geluid, zoals stillere vliegtuigen? En kunnen woningen beter geïsoleerd worden? Als je aan al die dingen hebt gewerkt en je komt dan tot de conclusie dat 20% geluids­reduc­tie die de overheid heeft gevraagd niet haalbaar is, pas dan is er niets anders meer mogelijk dan minder vliegen.”

https://www.mijnamstelveen.nl/...

Foto Pixabay