Rubrieken: Duurzaamheid en Natuur, Nieuws

Gepubliceerd: donderdag 11 september 2025
Laatste update: donderdag 11 september 2025

Bron: MijnAmstelveen/H

Nederland staat nog de komende dagen opnieuw stil bij de Verspillingsvrije Week (8 t/m 15 september), een initiatief van de Stichting Samen Tegen Voedselverspilling. Dit jaar is het thema houdbaarheid. Waarom dát zo belangrijk is, wat de impact is van voedselverspilling, en vooral: wat jij vandaag kunt doen om minder weg te gooien.

De feiten: hoeveel verspillen we eigenlijk?

In Nederland is de voedselverspilling sinds 2015 gedaald met zo’n 17%.
Toch gaat er nog steeds veel verloren: in 2023 werd in totaal ongeveer 2.271 kiloton – oftewel 2.271 miljoen kilogram – voedsel verspild in de hele keten (huishoudens, productie, horeca, etc.).
Dat is genoeg voor zo’n 86 miljoen maaltijden per week.
Bij huishoudens alleen is de verspilling van vast voedsel gemiddeld 33,4 kilo per persoon per jaar.
De grootste schuldigen: brood en deegwaren, groente, fruit, aardappelen en zuivel.

Waarom het zo’n groot probleem is

Klimaatimpact
Voedselproductie verbruikt grond, water, energie. Als voedsel niet gegeten wordt, zijn al die inspanningen voor niets. Voedselverspilling draagt naar schatting voor 5-9% bij aan de totale CO₂-uitstoot in Nederland.
Middelenverspilling
Denk aan water, land, arbeid, transport, verpakkingsmaterialen — allemaal worden ze gebruikt voor voedsel dat uiteindelijk niet wordt geconsumeerd.
Economische kosten
Voor huishoudens betekent het weggegooid eten vaak geld weggooien. Voor bedrijven en winkels ook: verspilling is inefficiëntie.
Morele kant
In een wereld met ongelijkheid is het wrang dat voedsel dat nuttig had kunnen zijn, verdwijnt terwijl anderen honger lijden.

Waar gaat het mis? De knelpunten

Onbegrip of verkeerde interpretatie van houdbaarheidsdata: verschil tussen TGT (“Te Gebruiken Tot”) en THT (“Ten minste houdbaar tot”) is niet bij iedereen duidelijk.
Slechte planning bij huishoudens: te veel kopen, te weinig oog voor wat al in de koelkast/voorraadkast ligt.
Onjuiste opslag: verkeerde temperatuur, verkeerde plek in de koelkast of voorraadkast waardoor voedsel sneller bederft.
Porties te groot: zowel bij koken thuis als in horeca.
Restjes worden niet (creatief) hergebruikt.

Wat gebeurt er tijdens de Verspillingsvrije Week 2025

Extra aandacht voor houdbaarheid: hoe je moet omgaan met THT/TGT, nieuwe iconen voor op verpakkingen om duidelijkere informatie te geven.
Koningin Máxima opent de week, met acties gericht op bewustwording.
Supermarkten zetten schoonmaakacties in, zoals “Laatste Kans-koopjes”, producten die bijna over datum zijn extra zichtbaar maken.

Wat jij kunt doen: 10 praktische tips

Hieronder concrete dingen die je nú kunt uitproberen. Niet allemaal tegelijk, maar elk stapje telt.

Tip	Wat je kunt doen
1. Plan je maaltijden	Maak voor de week een menu. Zo weet je wat je nodig hebt, koop je alleen wat je gebruikt.
2. Maak een boodschappenlijstje & blijf daar bij	Vermijd impulsaankopen. Bestudeer aanbiedingen kritisch: alleen kopen als je het echt gaat gebruiken.
3. Let op TGT vs THT	Gebruik Te Gebruiken Tot de datum, weggooien is dan echt nodig. Ten minste houdbaar tot is vaak flexibeler: vaak ok om het na de datum nog te eten, mits het goed ruikt, eruitziet, smaakt. Verdiep je in houdbaarheidsicoontjes en informatie.
4. Bewaar voedsel slim	Koelkast op 4 C zetten. Vlees/zuivel in koudste gedeelte. Groente/fruit per product soort bewaren (sommige buiten de koelkast). Gebruik luchtdichte verpakkingen, vries restjes in.
5. Kook op maat & pas porties aan	Meet droge producten zoals pasta, rijst af. Overweeg kleinere porties, dubbele porties slechts bij restverwerking.
6. Gebruik restjes creatief	Een omelet, soep, stoof, salade met restjes. Brood opleuken tot croutons, wentelteefjes, broodpudding etc.
7. Vries in wat je niet meteen gebruikt	Restjes of overschot van groenten/sauzen in porties invriezen.
8. FIFO-principe in voorraad/koelkast	First In, First Out: zet nieuwere producten achter, gebruik eerst wat al langer staat.
9. Deel & red voedsel	Heb je iets over? Buren, vrienden, voedselbanken. Of gebruik apps/platforms die overgebleven voedsel aanbieden.
10. Stimuleer verandering om je heen	Praat erover thuis, op werk, in je netwerk. Doe mee aan activiteiten in Verspillingsvrije Week. Laat zien dat het kan.

Eye-opener: wat als we nú zouden handelen

Als elk huishouden de verspilling met maar 20-30% weet te reduceren: enorme impact op CO₂-uitstoot, op de druk op natuurlijke hulpbronnen, en op kosten voor gezinnen.
Minder verspilling betekent ook minder vraag naar overproductie, wat leidt tot minder druk op boeren, minder transport, minder verpakkingen etc.
Iedereen kan een rol spelen: consument, retailer, industrie, overheid. Kleine veranderingen in gedrag op individueel niveau kunnen samen leiden tot grote maatschappelijke voordelen.

foto Pixabay