Eerste struikelstenen gelegd ter nagedachtenis aan Amstelveense Joodse oorlogsslachtoffers

Deze vrijdagochtend zijn op elf adressen in Amstelveen de eerste struikelstenen, oftewel Stolpersteine, aangebracht in de bestrating. De stenen zijn gedenktekens in de vorm van een messing plaatje in het trottoir voor vroegere woonhuizen waar Joodse oorlogsslachtoffers voor het laatst in vrijheid hebben geleefd. De legging is gedaan door de Duitse kunstenaar en bedenker van het project Gunter Demnig in aanwezigheid van kinderburgemeester Bana, nabestaanden, betrokkenen en bewoners.

De eerste drie stenen zijn vanmorgen gelegd in het trottoir van de Van der Veerelaan. De steentjes zijn een aanvulling op het herdenkingsmonument Nooit meer teruggekomen met daarop de namen van de 166 Amstelveense oorlogsslachtoffers. Ze vormen een extra individueel gedenkteken en kunnen helpen om het verhaal van de Tweede Wereldoorlog te vertellen.

Eerbetoon

“De stenen dienen als eerbetoon, maar ook als educatief middel voor huidige en volgende generaties”, zegt wethouder Herbert Raat (erfgoed en monumenten). “Wij hebben subsidie verleend voor de plaatsing van 42 struikelstenen voor oorlogsslachtoffers die geen nabestaanden hebben om een struikelsteen voor hen aan te vragen. Een prachtig initiatief van de in Amstelveen opgegroeide arts Linda Dekhuijzen. De struikelstenen liggen in de wijken Elsrijk en Randwijck waar de slachtoffers hebben gewoond of waar kinderen in die tijd op school hebben gezeten. We willen de struikelstenen onderdeel maken van het lespakket Historisch Besef op basisscholen, zodat zij bijdragen aan het tot leven brengen van de oorlogsgeschiedenis.”

Uit de anonimiteit

Linda Dekhuijzen die bij de gemeente een subsidieaanvraag indiende voor de 42 struikelstenen voor slachtoffers zonder nabestaanden, hoopt dat deze eerste aanvraag een stimulans is voor de Amstelveense gemeenschap om ook struikelstenen aan te vragenzodat alle 166 Amstelveense Joodse slachtoffers een struikelsteen krijgen. “Het zou prachtig zijn als mensen zonder nabestaanden via een breed gedragen maatschappelijk initiatief uit de anonimiteit worden gehaald”, aldus Dekhuijzen.

Herdenken

De eerste struikelstenen zijn vrijdag gelegd aan de Van der Veerelaan (3x), Van IJsselsteinlaan (4x), Margaretha van Borsselenlaan (2x), Rodenburghlaan (4x), Margrietevan Clevelaan (2x), Koen van Oosterwijklaan (2x), Amsterdamseweg (2x), Van der Hoochlaan (3x) en Handweg (2x). Op woensdag 18 mei worden op nog meer adressen struikelstenen gelegd. In totaal gaat het om 55 struikelstenen op 22 adressen. Voor vier adressen (in totaal 13 stenen) zijn door nabestaanden en betrokkenen op eigen initiatief aanvragen gedaan bij de Stichting Stolpersteine.

Project Stolpersteine

Stolpersteine is een over geheel Europa verspreid monument ter nagedachtenis aan de slachtoffers van het nationaalsocialisme rond en tijdens de Tweede Wereldoorlog. Verspreid over Europa liggen er ruim 75.000 in ongeveer 1.200 plaatsen. De gedenkstenen moetende herinnering aan de oorlogsslachtoffers levend houden en generaties bekendmaken met een van de zwartste bladzijden uit de (lokale) geschiedenis. Ze worden geplaatst in de openbare ruimte bij de huizen waar Joodse families voor het laatst in vrijheid woonden.

Fotobijschrift: Kunstenaar Gunter Demnig legt de eerste Stolpersteine in aanwezigheid van onder meer v.l.n.r. wethouder Herbert Raat, kinderburgemeester Bana, de bewoner Justin Vosveld en Linda Dekhuijzen.