Focus

“Goedendag, we gaan weer goed voor schoonheid zorgen”, zeg ik tegen de vuilnisophaler van de gemeente vanmorgen vroeg. “Jawel, dat is het mooiste wat er is!” antwoordt hij met stralende ogen. Wat een heerlijk begin van de dag, zo’n hartelijke ontmoeting. Terwijl de schoolkinderen langs me lopen en fietsen, de zon al vroeg schijnt en de bomen, struiken en ontluikende bloemen al even opgewekt inspiratie geven …

Ter nagedachtenis aan Kees wil ik een eigen draai geven aan onze ecocolumns. De afbeelding toont een tas die een goede vriendin voor hem maakte, om hem te bedanken voor zijn bijdrage aan ecobesef in de eigen omgeving.

In 1854 was er een aanbod aan de Indianen in de staat Washington van Gouverneur Isaac I. Stevens om het land waar de Indianen woonden te verkopen. Opperhoofd Seattle hield als antwoord een toespraak over milieu, nadat de blanken hem voor het ultimatum stelden: “Verdere uitroeiing van de Indiaanse stammen of akkoord gaan met de koop van al hun land en daarvoor in de plaats veilige reservaten.” Het was dus buigen of barsten. Uit die prachtige toespraak volgen hier enkele citaten van chief Seattle die je raken:

“Hoe kun je de lucht, de warmte van het land kopen of verkopen? Het idee is vreemd voor ons. Als wij geen eigenaar zijn van de frisheid van de lucht en de schittering van het water, hoe kun je die dan kopen?... Elk deel van deze aarde is heilig voor mijn volk. Elke glanzende dennennaald, elke zandige oever, elke nevel in het bos, elk langskomend zoemend insect is heilig in de herinnering en ervaring van mijn volk. Het sap dat door de bomen stroomt draagt de herinneringen van de rode man. De doden van de blanken vergeten het land van hun geboorte als ze tussen de sterren gaan lopen. Onze doden vergeten deze prachtige aarde nooit, want zij is de moeder van de rode man. Wij zijn deel van de aarde en zij is een deel van ons. De geurende bloemen zijn onze zusters; het hert, het paard, de grote adelaar, dat zijn onze broers. De rotsen, de sappen in de weilanden, de lichaamswarmte van de pony en de mens - allemaal behoren ze tot dezelfde familie. … De rivieren zijn onze broeders; ze lessen onze dorst. De rivieren dragen onze kano's en voeden onze kinderen. Als wij ons land aan u verkopen, dan moet u bedenken en aan uw kinderen leren, dat de rivieren onze broeders en de uwe zijn, en voortaan de rivieren de vriendelijkheid geven die u elke broeder zou geven. … De Indiaan geeft de voorkeur aan het zachte geluid van de wind die het oppervlak van een vijver doet rimpelen, en de geur van de wind zelf, gereinigd door een middagregen, of geurend naar de (Mexicaanse) pijnboom. De lucht is kostbaar voor de rode man, want alle dingen delen dezelfde adem - het dier, de boom, de mens, ze delen allemaal dezelfde adem. De blanke mens lijkt de lucht die hij inademt niet op te merken. Zoals iemand die al vele dagen stervende is, zo is hij gevoelloos voor kwade dampen. Maar als wij aan u ons land verkopen, moet u bedenken dat de lucht waardevol is voor ons; de lucht deelt zijn wezen met al het leven dat hen in stand houdt. De wind, die mijn grootvader zijn eerste ademtocht gaf, neemt ook zijn laatste zucht in ontvangst. … U moet uw kinderen leren dat de grond onder hun voeten de aarde van onze grootvaders is. Leer ze eerbied voor de aarde, vertel uw kinderen dat de aarde vervuld is van de levens van onze ouders: dat de aarde onze moeder is. Wat er gebeurt met de aarde, gebeurt met de kinderen van de aarde. Als mensen op de grond spuwen, spuwen ze op zichzelf. De aarde is niet van de mens, maar de mens is van de aarde. … Alle dingen zijn met elkaar verbonden, zoals het bloed een familie verbindt. Dat wat de aarde overkomt, overkomt de kinderen van de aarde. De mens heeft het web van het leven niet geweven: hij is er slechts een onderdeel van. … Eén ding weten we, en dat zal de blanke mogelijk op een dag ontdekken, namelijk dat onze God dezelfde God is. Misschien denkt u nu dat u Hem bezit zoals u ons land wilt bezitten, maar dat kunt u niet. Hij is God van de mens en Zijn mededogen is dezelfde voor zowel de rode als de blanke.”

De tas van onze vriendin, de goede gedachten van Kees in voorgaande columns, de citaten van Seattle: ze zijn allemaal ontstaan uit zorgzame gevoelens van liefde. Niet om in elkaars schoenen te gaan staan, maar wel om intuïtie van elkaar waar te maken. Denk beter dan je denkt! Ons verstand is een essentieel onderdeel van wie we zijn: het maakt ons mede tot mens …