Column Jacobine van den Hoek: Gemaksverslaving

Het is alweer een tijdje geleden dat ik het boek Christiane F. las. Een verhaal over een vijftienjarig Berlijns meisje dat graag bij een groep wilde horen en dacht dat dat kon als ze, net als klasgenoten, drugs ging gebruiken. Christiane spookte na het lezen nog dagen door mijn hoofd. Ze kreeg eerst een trekje, een snuif en later werd dat een spuit. Voor de eerste afname hoefde ze niet of nauwelijks te betalen. Ze vonden haar aardig, zeiden ze, ze wilden haar wel iets geven. Pas toen ze meer wilde moest ze betalen en liepen haar schulden op. Totdat…

Mijn man en ik zouden in een keer doorrijden naar onze vrienden, maar besloten toch even langs huis te rijden om iets op te halen. We wisten dat onze puberzonen thuis waren en dat er vriendjes waren. Bij het inparkeren van onze auto zien we een jongen met een doos op zijn rug ons tuinpad aflopen. Hij stapt op zijn brommer en vertrekt. Met opgetrokken wenkbrauwen keek ik hem na. ‘Ga jij maar even,’ zei ik tegen mijn man. ‘Ik wacht wel in de auto.’

Het duurde niet lang voordat mijn man weer naast me instapte. Vragend keek ik hem aan. In gedachten zag ik onze woonkamer bezaaid met alcoholflessen, rokende tieners en hoorde ik de beat van hiphoppers. Dat was niet eerder gebeurd, maar ik hoor zoveel verhalen… ‘Wat?’ vroeg ik hem, en bereidde me voor op het ergste. ‘Al die kinderen zitten met snoep en koek voor de tv. Ze eten gewoon niet meer normaal!’ Opgelucht haalde ik adem. Soms speelt mijn gevoel voor drama, en mijn fantasie, een kwalijke rol in de opvoeding van onze jongens.

Snelle bezorgdiensten schieten als (giftige) paddenstoelen uit de grond, koeriers crossen door Amstelveen en stillen de honger van genot en gemak. Voor slechts een paar stuivers krijgen nieuwe leden zakken met gratis spul in ruil voor gegevens. Onze kinderen leren dat het vreemd is om ergens moeite voor te moeten doen. Geen wc-papier tijdens het poepen? Op het toilet vraag je om hulp en een paar minuten later doe je de deur open, met je broek op je knieën, en is het probleem opgelost. Dat is waar we aan wennen en waar we, als we niet uitkijken, verslaafd aan raken. Zouden wij nog een film bij een videotheek halen? Zouden onze kinderen ooit zonder gemaksconsumptie kunnen?

Jacobine van den Hoek