Grenswijziging Amstelveen-Uithoorn 1964

Op 24 september 1963 werd per Koninklijk Besluit de naam van de gemeente Nieuwer-Amstel met ingang van 1 januari 1964 gewijzigd in Amstelveen. Daarnaast werd er met hetzelfde wetsvoorstel nog iets geregeld. Per 1 maart 1964, nu zestig jaar geleden, werd de grens van de gemeenten Amstelveen en Uithoorn gewijzigd. Een deel van de gemeente Amstelveen werd toegevoegd aan de gemeente Uithoorn en een deel van Uithoorn aan Amstelveen. Hoe is dit gekomen?

Nieuwer-Amstel was niet onbekend met het verschijnsel grenswijzigingen. In 1896 en 1921 waren grote delen van het grondgebied en grote aantallen inwoners overgegaan naar Amsterdam. Dit had te maken met de groei van Amsterdam, waardoor meer ruimte nodig was voor Amsterdamse inwoners en voorzieningen. In de jaren zestig van de 20^ste eeuw werden grenswijzigingen niet meer als oplossing gezien voor grootstedelijke problematiek. Een verzoek van Amsterdam voor een nieuwe grenswijziging tussen Amsterdam en Nieuwer-Amstel werd daarom in 1957 niet doorgezet; meer werd de samenwerking tussen gemeenten gezocht.

Wel werd vanaf 1960 nog een grenswijziging voorbereid tussen de gemeenten Uithoorn en Nieuwer-Amstel. In dat jaar stuurde de gemeente Uithoorn een brief aan de gemeente Nieuwer-Amstel voor een kleine grenswijziging. Uithoorn was in die tijd bezig met de ontwikkeling van het uitbreidingsplan Zijdelwaard. Er was toen al een boerderij die in beide gemeentes lag en bij de ontwikkeling van Zijdelwaard zouden straten aan de ene kant in Uithoorn kunnen komen te liggen en aan de andere kant in Nieuwer-Amstel. De Hoofdweg in de Noorder Legmeerpolder (de huidige Randweg in Uithoorn) zou een goede begrenzing van dit uitbreidingsgebied kunnen zijn, maar deze weg lag grotendeels in Nieuwer-Amstel. Daarnaast was de grens niet helemaal logisch. Deze doorsneed even ten westen van de kruising met de Bovenkerkerweg de Hoofdweg en maakte vervolgens een scherpe draai naar het zuiden, waardoor er een kleine Uithoornse enclave ten noorden van de Hoofdweg was.

Met de regeling werden 146 hectare en 41 personen aan Uithoorn toegevoegd; 0,96 hectare (onbewoond) ging naar Nieuwer-Amstel. De Poelweg en de Hoofdweg en delen van de Zijdelweg en de Noorddammerweg werden eveneens aan Uithoorn overgedragen. Voor de Zijdelweg en de Noorddammerweg vond een verrekening plaats tussen de beide gemeenten, vanwege een nog niet afgeschreven reconstructie (Zijdelweg) en een herverdeling van de bijdrage van de Noorder Legmeerpolder voor het onderhoud (Noorddammerweg). De persoonskaarten van de inwoners die naar Uithoorn overgingen werden op 28 februari 1964 in het raadhuis van Nieuwer-Amstel in een versierde, holle boomstam gelegd en in Uithoorn symbolisch overgedragen aan de burgemeester van Uithoorn.

Nieuwer-Amstel wilde gelijk met grenswijziging de naam van de gemeente wijzigen. Dit moest door een wet gebeuren omdat in 1854 de gemeenten Nieuwer-Amstel en Rietwijkeroord via een wet tot één gemeente waren samengevoegd, waarbij was bepaald dat de samengevoegde gemeente de naam Nieuwer-Amstel zou dragen. De datum van de grenswijziging zou de eerste dag van tweede maand na de inwerkingtreding van de wet zijn (1 maart 1964). Nieuwer-Amstel gaf de voorkeur aan 1 januari 1964. De gemeente vond dit een betere afsluiting. Dit is echter niet overgenomen. De naamswijziging van de gemeente ging wel in per 1 januari.

Bronnen

• K.B. 24 september 1963, Wijziging van de grens tussen de gemeente Nieuwer-Amstel en de gemeente Uithoorn, alsmede verandering van de naam van eerstgenoemde gemeente
• Stadsarchief Amsterdam, 30697 Archief van de Gemeente Nieuwer-Amstel (Amstelveen); Dienst Gemeentewerken 1919-1981, no. 9 Grenswijziging met Uithoorn, met tekening, 1960-1964